Kanas

Tumatan Wikipidia Banjar, kindai pangatahuan
?Kanas
Satatus palastarian
Aman
Klasifikasi ilmiah
Karajaan: Plantae
Upakarajaan: Tracheobionta
Superdivisi: Spermatophyta
Divisi: Magnoliophyta
Kelas: Liliopsida
Upakelas: Commelinidae
Ordo: Bromeliales
Famili: Bromeliaceae
Genus: Ananas
Spesies: Ananas comosus
Nama binomial
Ananas comosus
(L.) Merr.
Buah kanas nang masih baandak pada puhunnya.

Kanas (Ananas comosus ( L.) Merr.) adalah ngaran tumbuhan trupis matan Brazil, Bolivia, wan Paraguay. Kanas rancak dimanfaatakan gasan ulahan makanan wan minuman, tatambaan, wan nang lainnya.[1]

Tumbuhan ngini dimasukakan dalam famili kanas-kanasan (kulaan Bromeliaceae). Tumbuhan ngini tamasuk dalam kalumpuk hirbal tahunan nang kawa hidup di bamacam-macam musim. Tanaman ngini katuju tumbuh di tanah nang banyak baisi bahan urganik wan kawa manyimpan banyu di lipatan daunnya sakira kawa batahan dalam kaadaan nang karingnya lawas.[2]

Biar kanas dari Amirika Latin, Indunisia kawa ditanami buah kanas matan tahun 1599 lawan urang Sipanyul bahari. Ada macam-macam kanas nang dikatujui lawan banyak urang di Indunisia, di antaranya kanas Bugur, kanas Madu, kanas Kampar, kanas Palimbang, kanas Sipahutar, nang lainnya, tamasuk kanas Tamban nang asalnya matan Baritu Kuala, Kalimantan Silatan. Maraga ngitu, Indunisia kawa mahasilakan 2,89 juta tun kanas di tahun 2021, nang mana Lampung adalah wilayah nang paling banyak mahasilakan kanas.[3][4][5]

Parawakan[babak | babak asal-mulanya]

Tumbuhan ngini babantuk samak wan hidupnya basifat tahunan. Saawakan tanaman ngini ada tunasnya, yaitu latik akar (anakan), latik batang, latik tangkai, latik dasar buah, wan mahkuta atawa latik lacuk buah. Latik ini kawa gasan paranakan tanaman nang vagatatif.[4]

Akar[babak | babak asal-mulanya]

Tumbuhan ngini baisi akar sarabut wan cabangnya takan tumbuh imbah akar advintif kaluar matan ruangan antara batang wan daun. Akar kanas baisi akar tanah wan akar samping, nang mana baiisi sistim parakaran nang dangkal wan tabatas. Di tanah biasa, akar jarang dalamnya sampai 30 cm. Mun di wadah tumbuh nang baik kada sampai 50 cm. Akar kanas babantuk pipih wan malingkar mambalit batang karna dalam kaadaan nang takapit.[2] [4]

Batang[babak | babak asal-mulanya]

Batangnya handap, tatutup lawan daun-daunnya, babantuk gada nang panjangnya antara 20-30 cm, baruas-ruas kurang labih 5-10 mm. Batangnya rancak tumbuh latik nang kawa jadi tanaman hanyar. [2][4]

Daun[babak | babak asal-mulanya]

Daun kanas kada baiisi tangkai wan tulang daun, tatapi daunnya panjang nang kaya talang wan tajam. Daun kanas baisi rambut-rambut halus bawarna putih nang disambat trikuma nang asalnya matan sil-sil mati baisi udara. Trikuma baguna sagan mangurangi parubahan suhu, mangurangi panguapan banyu, malindungi kabasahan banyu pada muntung daun, wan baguna gasan panyarapan banyu wan unsur hara. Daun kanas tumbuh matan bagian batang ke atas manyarupai susunan sapiral. Panjang daun kawa sampai 90 cm wan labarnya kawa sampai 6 cm.[1][2][4]

Warna daun kanas bagian atas mangkilap bawarna hijau tuha atawa cuklat kahabangan. Mun warna daun bagian bawah warnanya kaputihan, kaabu-abuan, atawa kapirakan.[2][4]

Daun kanas ada nang baisi duri wan ada nang kada. Kanas Queen, Spanish, wan Abacaxi baisi daun nang baduri, tapi daun kanas Cayenne kada baisi duri.[4]

Kambang[babak | babak asal-mulanya]

Kambang kanas ukurannya halus wan basambunyi di bawah daun palindung. Bunga kanas tamasuk dalam kalumpuk majamuk nang hirmaprudit nang bajumlah antara 100-200 kuntum kambang per tangkainya, nang mana ada 5-10 kuntum nang bakambang satiap hari. Sifat panyarbukannya tamasuk panyarbukan silang.[2][4]

Tumbuhnya kambang kanas diawali matan bagian dasar ka bagian atas, nang mana mahabisakan waktu antara 10 sampai 20 hari. Jarak antar mulai batanam sampai bakambang antara 6 sampai 16 bulan.[2][4]

Buah[babak | babak asal-mulanya]

Buah kanas tamasuk kalumpuk buah buni majamuk nang bila bakal buah masing-masing kambang dalam kambang majamuk maulah buah buni nang halus wan jumlahnya antara 100-200, nang mana dihubungakan ulih batang nang di tangah nang disambat hati. Buahnya ada nang bawarna hijau kakuningan (misalnya kanas Cayenne, habang kakuningan (kanas Queen), sampai bawarna kuning (misal kanas Spanish wan kanas Abacaxi). Ngitu jua tawas buahnya, nang mana ada nang bulat (misal kanas Abacaxi wan kanas Spanish) wan ada jua nang lunjung (misal kanas Cayenne wan kanas Queen).[4][6]

Bigi[babak | babak asal-mulanya]

Bigi kanas baisi panjang sakitar 2-4 mm wan labar sakitar 1-2 mm. Kulitnya bawarna cuklat, kasar, karas, wan layat. Buah kanas kawa maulah sampai sakitar 5000 bigi wan kawa dipakai gasan parbanyakan nang ganaratif.[1]

Manfaat kanas[babak | babak asal-mulanya]

Kanas rancak dipakai banyak urang sagan macam-macam makanan wan minuman. Lain pada ngitu, kanas kawa dipakai sagan macam-macam barang. Kanas diyakini urang sagan manambai luka, karingitan, bisul, sampai kawa manambai masalah pancarnaan, dangkang, darah tinggi, wan panangat tumur. Lain pada kanas nang baisi kandungan zat wasi, fusfur, gula, karbuhidrat, kalsium, lamak, mangnisium, sarat, salanium, sing, parutiin, kalium, vitamin B1, vitamin B2, vitamin B3, vitamin B5, vitamin B6, vitamin B9, vitamin C, wan bita karutin, kanas baisi barumelin nang marupakan samacam inzim parutiasa nang kawa mahidrulisis parutiin. Inzim barumelin saurang kawa maulah daging jadi talunak, mambarasihakan wasi nang batagar, lawan sagan alat kuntasipsi Kaluarga Barancana (KB). Tapi, nang harus dihatiakan bahuwa kabanyakan mamakan kanas kawa maulah urang baliman maraga gatanya, muntung nang takipik, muntah, wan lainnya. [1][7]

Kanas dalam budaya[babak | babak asal-mulanya]

Bagi sabahagian urang, kanas malambangakan kamakmuran atawa kabarasihan, maraga kanas rancak dipakai urang sagan mambarasihakan wasi nang batagar. Kata kanas saurang rancak dikaitakan lawan kata "Kannasa" (كَنَّسَ ) dalam basa Arap, nang artinya manyapu atawa mambarasihakan. Kanas jua dikaitakan lawan lambang karajaan, maraga ada nang mengkaitakan istilah kanas nang dalam basa Cinanya dingarani Wang Li, nang mana Wang jua baisi arti "bajaya". Hal ini maulah babarapa kalumpuk masyarakat mamakai nanas dalam budayanya. [8][9][10][11]

Bubuhan Banjar rancak mamakai hiasan babantuk kanas maraga warna buahnya nang rancak dikaitakan lawan warna karajaan Banjar. Di Kalimantan Silatan, banyak bangunan nang ada hiasan kanasnya, tamasuk hiasan kanas di atas kubah Masigit Jami Tuhfaturraghibin di Alalak Tangah, Banjarmasin atawa rancak dingarani "Masjid Kanas". [8][9][10]

Bubuhan Tiong Hoa jua rancak basasadi kanas gasan makanan Imlek. Bubuhannya baharap mun basasadi kanas di waktu Imlek, kahidupan di tahun hanyar kaina saraba manis nang kaya kanas.[11]

Jujuhutan[babak | babak asal-mulanya]

  1. ^ a b c d Lubis, Eva Riyanty (2020). Hujan Rezeki Budi Daya Nanas. Jakarta: Bhuana Ilmu Populer. ISBN 9786230402760. 
  2. ^ a b c d e f g Riswanda, John; Harwana, Adella; Sinpurnamasari, Anggun; Maharani, Deasy; Janna, Evina Miptahul; Attamin, Fadhlurrahman; As'yari, Farhan; Oktariani, Humairo; Pundari, Nabila (2023). Potensi Tanaman Herbal untuk Mortalitas Kutu Rambut (Pedicolusis humanus capitis). Pekalongan: Nasya Expanding Management (NEM). hlm. 109–112. ISBN 9786234236378. 
  3. ^ Sadya, Sarnita (2022-10-05). "Indonesia Produksi Nanas hingga 2,89 Juta Ton pada 2021". Data Indonesia. Diakses tanggal 2023-02-18. 
  4. ^ a b c d e f g h i j Harahap, Fauziyah; Hasanah, Arisah; Insani, Harifah; Harahap, Nikmatul Khoiriah; Pinem, Mitra Dani; Edi, Syahmi; Sipahutar, Herbert; Silaban, Ramlan (2019). Kultur Jaringan Nanas. Surabaya: Media Sahabat Cendekia. hlm. 88–93. ISBN 9786237373278. 
  5. ^ Tabri, Muhammad (2012-06-13). "KalselPedia - Nanas Tamban Kabupaten Batola dan Ragam Olahannya". Banjarmasinpost.co.id (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2023-02-27. 
  6. ^ Wahyuni, Tri Putri; Rahmatika, Helsa; Sofiyana, Marinda Sari; Trianisa, Atyka; Muliyah, Evi; Al Yamini, Thohib Hasan; Puspitasari, Yesi; Ramdhini, Rizki Nisfi; Indah, Novita Kartika (2022). Morfologi Tumbuhan. Padang: Global Eksekutif Teknologi. hlm. 167. ISBN 9786235383873. 
  7. ^ Sanjaya, Yefta Christopherus Asia (2023-01-24). "Manfaat Makan Nanas yang Jarang Diketahui, Mau Tahu? Halaman all". KOMPAS.com (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2023-02-18. 
  8. ^ a b Arfianty, Desy (2022-11-05). "Ornamen Nanas, Konsep Bangunan Bersejarah di Kuin Utara Banjarmasin". Kanal Kalimantan (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2023-02-18. 
  9. ^ a b Arfianty, Desy (2022-10-03). "Kisah Masjid Kanas di Banjarmasin, Konon Didirikan Ulama Sufi Keturunan Datuk Kelampayan". Kanal Kalimantan (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2023-02-18. 
  10. ^ a b Maulidya, Mia. "Simbol Buah Nanas di Rumah Adat Banjar Kalsel Bermakna Kesejahteraan". Banjarmasinpost.co.id (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2023-02-18. 
  11. ^ a b Windratie. "Di Balik Makna Simbolik Sajian Khas Perayaan Imlek - Halaman 7". gaya hidup (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2023-02-18.