Zaitun

Tumatan Wikipidia Banjar, kindai pangatahuan
?Zaitun
Olea europaea, Laut Mati, Yordania
Olea europaea, Laut Mati, Yordania
Klasifikasi ilmiah
Karajaan: Plantae
Divisi: Magnoliophyta
Kelas: Magnoliopsida
Ordo: Lamiales
Famili: Oleaceae
Genus: Olea
Spesies: O. europaea
Nama binomial
Olea europaea
L.

Zaitun (Olea europaea L.) adalah tumbuhan halus wan hijau salawasan (evergreen). Tumbuhan zaitun awalnya tumbuh wan dikambangakan di nagara Yunani, Siprus, Suriah, Libanon, Israil, Supanyul, Parancis, Italia, Masir, wan nagara-nagara lainnya nang marupakan nagara di pinggir Laut Tangah.[1] Wahini, mulai urang Irupa maambah ka nagara luar Irupa matan abad ka-18, zaitun jua dikambangakan di Amirika, Pasifik, Australia.[2]

Wahini, ada ribuan macam tumbuhan zaitun nang manusia tahu, di antaranya Olea euroapea subsp. cupsidata matan Afrika Silatan, Olea euroapea subsp. laperrinei matan banua Sahara, Olea euroapea subsp. maroccana matan Maruku, Olea euroapea subsp.carsiformis, Olea euroapea subsp. guanchica matan Kapulauan Canary di Lautan Atlantik, Olea euroapea subsp. europaea var. sylvestris matan banua di Laut Tangah, wan Olea euroapea subsp. europaea var. europaea nang rancak ditanam urang di kakabunan.[3]

Parawakan[babak | babak asal-mulanya]

Akar[babak | babak asal-mulanya]

Akar zaitun tumbuh labih mandatar daripada tagak ka bawah. Akar ngini kawa maulah zaitun hidup di bamacam-macam tanah, bahkan tanah nang taburuk atawa iklim nang karing.[1]

Daun[babak | babak asal-mulanya]

Zaitun baisi daun kandal, kasar, kipit, babantuk tumbak, wan bawarna hijau nang sain ka lancuk sain baanum warnanya. Susunan daunnya tumbuh balalawanan.[4]

Batang[babak | babak asal-mulanya]

Batang zaitun kawa tumbuh antara 3-20 m (di kabun kawa sampai 4-5 m haja). Batangnya baisi cakang nang halus. Waktu masih anum, kalipaknya lambut wan bawarna abu-abu kahijauan. Namun, waktu masih tuha, kalipaknya kasar wan rancak malintir.[4]

Kambang[babak | babak asal-mulanya]

Kambang zaitun tumbuh halus, harum, babantuk luncing bawarna kuning-putih, wan bagabung lawan 15-30 kambang lainnya dalam satu kalumpuk. Buahnya babigi wan baisi sakira-kira panjangnya 2-2,5 cm.[4]

Buah[babak | babak asal-mulanya]

Buah zaitun adalah buah batu nang baisi panjang 1-2,5 cm. Buah nang sudah masak warnanya hirang atawa kaunguan.[1][4] Buah zaitun nang anum rancak dimakan atawa diawitakan. Buahnya rancak diparas jadi minyak zaitun.[5]

Bigi[babak | babak asal-mulanya]

Buah zaitun adalah buah nang babagi. Walaupun nang kaya ngitu, zaitun rancak diranakakan lawan cara manyucuk tanaman ka tanah atawa disatik maraga paungnya nang banyak kada kawa bakucambah. [3]

Minyak Zaitun[babak | babak asal-mulanya]

Minyak zaitun

Cara maulah minyak zaitun[babak | babak asal-mulanya]

Minyak zaitun diulah matan buah zaitun utuh nang diparas lawan batu giling atawa masin. Buah nang dipakai biasanya diputiki antara Nupimbir sampai Januari. Buah zaitun diparas dalam suhu nang ditantuakan, tagantung lawan minyak zaitun nang kayapa handaknya.[2]

Macam-macam minyak zaitun[babak | babak asal-mulanya]

Matan kamasaman nang dihasilakan, minyak zaitun baisi babarapa macam, di antaranya Extra Virgin (masamnya kurang 1 % maraga diulah matan buah zaitun nang tabagus lawan didapat matan parasan tambaian), Virgin (nang masamnya antara 1-5% maraga diparas dingin), Pure (nang masamnya antara 3-4% maraga diulaha matan campuran minyak sulingan), Extracted and Refined (nang masamnya antara 4-5% maraga diulah matan sisa parasan nang awal lawan dicampur lawan bahan kimia), wan Pomace (nang masamnya 5-10 % maraga diulah matan sisa parasan nang kadua). Minyak zaitun nang masamnya kurang dari 3% biasanya sagan maulah salad atawa mambumbui daging, tapi mun masamnya labih dari 4% biasanya sagan panguat rasa.[2]

Kandungan wan manfaat[babak | babak asal-mulanya]

Zaitun baisi kandungan kimiawi barupa asam lamak, triasilglisirul, glisarida parsial, hidrukarbun, finul, tukufirul, pigmin kalurufil wan karutinuid, astarugin nabati, uliukantal, alkuhul alifatik wan arumatik, satirul, wan sanyawa vulatil wan arumatik. Lain pada ngitu, minyak zaitun jua baisi vitamin A, C, E, K, umiga 3, umiga 6, umiga 9, kalsium, kalium, wan zat wasi.[1] Maraga minyak zaitun baisi kandungan ngini, zaitun baisi manfaat sagan manangat panyakit jantung, kalamakan, diabitis, darah tinggi, karapasan tulang, kankar, mambungasi kulit, wan nang lainnya.[2][6] Lain pada ngitu, zaitun kawa dipakai sagan malawan radikal bibas. Minyak zaitun jua dipakai sagan manggantii minyak lain maraga kandungan umiga 3, 6 wan 9 nang kawa manangati panyangkangan saluran darah.[5]

Zaitun dalam budaya[babak | babak asal-mulanya]

Yunani[babak | babak asal-mulanya]

Bahari, minyak zaitun disambat "amas cair" oleh panyair waktu ngitu sampai jadi barang nang dihurmati wan baisi pajak nang ganal. Hal ini maraga urang nang mamakai minyak ngitu kawa mambari rasa kuwat wan rasa anum hingga banyak atlit manyapui awak pakai minyak zaitun sakira awak nang karas bautut jadi mancilang wan awak jadi tabarasih. Lain pada ngitu, minyak zaitun jua rancak disapui ka mayat urang nang tahurmat waktu handak diandak ka wadah istirahatnya wan rancak dijadiakan tatambatan atawa kusmitik.[2]

Zaitun rancak dikaitakan lawan kisah Diwi Atina. Jarnya, waktu Zius handak manjulung kuta ka para diwa wan diwi nang kawa mambari hadiah sagan masyarakat kuta, Atina mancucuk tumbak ka tanah nang karing waktu malawani Pusaidun. Tumbak ngitu maulah timbul salancuk tumbuhan zaitun. Masyakarat di sana himung lawan kaajaiban ngitu hingga wilayah ngitu dingarani lawan Atina wan tumbuhannya diabadiakan di kuil Iriktius.[7]

Karistin[babak | babak asal-mulanya]

Banyak ayat-ayat Injil nang mangisahkan zaitun, di antaranya tadapat dalam Husia 14:6. Raja-raja I 11:7, Yihizkial 11:23, Zakaria 14:4, Kajadian 8:11, Bilangan 28:5, wan Ulangan 8:7-9. Di Injil, minyak zaitun rancak dingarani "minyak saring", "minyak tambaian", atawa "minyak injakan",[2] nang mana istilah ngini didapat dalm maulah minyak zaitun. Dalam kagiatan urang Karistin, minyak zaitun dipakai sagan baptisan, panguatan, wam maurapi urang garing dalam kagiatan Kamis Putih. [8]

Islam[babak | babak asal-mulanya]

Zaitun adalah salah satu makanan nang dikatujui lawan Nabi Muhammad. Nabi Muhammad rancak maanjurakan mamakai minyak zaitun ka buhan sahabat nabi maraga baisi manfaat nang ganal wan minyak ini asalnya matan puhun zaitun nang dibarakati Allah.[9] Pasal ngini disambat dalam hadits nang babunyi:

Makani minyak zaitun (sagan iwak matan ruti) wan minyaki (rambut kapala) lawan inya, maraga sasungguhnya inya adalah puhun nang (banyak barakatnya). (HR. Al-Baihaqi wan Ibnu Majah)

Zaitun jua rancak disambat dalam Al-Quran, di antaranya surah At-Tin ayat 1-3, Al-An'am ayat 99, Al-Mu'minun ayat 20, wan An-Nur ayat 35.[6] Dari ayat-ayat nang ngini, ada nang manafsirakan bahuwa tumbuhan zaitun asalnya matan gunung Sinai di Masir, nang mana bumi asalnya dari gunung ngitu. Kamudian, zaitun manumbar ka wilayah-wilayah lain di dunia. [10]

Jujuhutan[babak | babak asal-mulanya]

  1. ^ a b c d Boskou, Dimitrios (2006). Olive Oil: Chemistry and Technology. Urbana, Illinois: AOCS Press. hlm. 13–20. ISBN 9781893997882. 
  2. ^ a b c d e f Orey, Cal (2008). Khasiat Minyak Zaitun: Resep Umur Panjang Ala Mediterania. Jakarta: Hikmah. ISBN 9789791141635. 
  3. ^ a b El, Sedef N; Karakaya, Sibel (2009-11). "Olive tree ( Olea europaea ) leaves: potential beneficial effects on human health". Nutrition Reviews (dalam bahasa Inggris). 67 (11): 632–638. doi:10.1111/j.1753-4887.2009.00248.x. 
  4. ^ a b c d "Olive | University of Redlands". Sites (dalam bahasa Inggris). Diakses tanggal 2023-02-23. 
  5. ^ a b Mappa, Nurdin; Rumallang, Ardi (2022). Agribisnis Syariah. Pasaman Barat, Sumatera Barat: Azka Pustaka. hlm. 52–53. ISBN 9786235832661. 
  6. ^ a b Thayyarah, Nadiah (2013). Buku Pintar Sains dalam Al-Qur'an. Jakarta: Serambi Ilmu Semesta. hlm. 786–787. ISBN 9786021774335. 
  7. ^ Berens, Edward (2010). Kumpulan Mitologi dan Legenda Yunani dan Romawi. Jakarta: Bukune. hlm. 43. ISBN 9786028066792. 
  8. ^ White, James F. (2009). Pengantar Ibadah Kristen. Jakarta: BPK Gunung Mulia. hlm. 48. ISBN 9789796870295. 
  9. ^ Darmalaksana, Wahyudin (2023). Hukum Islam Agroteknologi: Studi Takhrij dan Syarah Hadis. Bandung: Sentra Publikasi Indonesia. hlm. 361. 
  10. ^ Fattah, Muhammad Hatta A. (2016). Mukjizat Herbal Dalam Al Quran (Volume 1). Jakarta: Mirqat Word Centre. hlm. 104–105. ISBN 9786026866134.