Mundar

Tumatan Wikipidia Banjar, kindai pangatahuan
Buah Mundar

Buah Mundar (dalam bahasa latin: garcinia parvolia (Miq) Miq) atawa Manggis Habang marupakan salah satu buah langka nang khas matan Kalimantan Selatan. Buah ngini baisi rasa nangkaya buah manggis. Tanaman ngini gin masih masuk kadalam family garcinia atawa masih saparanakan lawan manggis. Buah ngini baisi ukuran nangkaya gundu atawa sadikit tahalus pada buah manggis wan dua kali taganal pada kalikir.

Bagi urang Banjar. Ngaran Mundar surang baasal matan kata bundar ulih buah ngini baisi rupa bulat wan baisi diameter kurang labih 3 sentimeter. Kulitnya cukup kandal wan bawarna habang nyarak. Kulit Mundar banyak baisi banyu sahingga parmukaan kulitnya mancilang amun takana cahaya. Daging buahnya kawa baisi 5-10 biji wan bawarna putih susu nangkaya buah manggis. Rasanya manis tacampur asam wan mangandung banyak banyu.

Puhunnya badiri tagak wan mampu mancapai katinggian 10-15 meter. Kulit batangnya bawarna cuklat lawan baisi parmukaan nang halus wan agak licin. Ganal batangnya kurang labih antara 30-40 sentimeter. Rupa parcabangannya kada birut manyusun tajuk nang barupa kaya piramida.

Rupa tulang daunnya manyirip lawan baisi tapian nang rata wan maruncing. Panjang daun kawa antara 12-22 sentimeter wan lebar kurang labih 5 sentimeter.

Tanaman ini banyak tumbuh di padalaman hutan Kalimantan wan kawa tumbuuh hingga katinggian hingga 700 meter matan atas laut. rancak Mundar tumbuh dibawah puhun palindung nang kalembapannya cukup tinggi.

Di padalaman Kalimantan tanaman ini sudah jarang ditamui malahan ka arah langka, lamun ada, rancak baasal matan puhun Mundar nang sudah tuha. Usaha pambudidayaan tanaman ini gin jarang digawi sahingga magin laju panurunan pupulasinya. Salain itu harga jualnya masih randah sahingga sabagian urang kampung kulir gasan mangambangbiakakannya.

Tanaman ngini banyak dimapaatkan buah-buahannya. Buahnya nangkaya kalangkala, rancak dimakan ulih kakanakan kampung. Daging buahnya nang banyak baisi banyu kawa mangurangi rasa haus.

amun kakurangan kayu, batangnya nang cukup ganal kawa dimapaatkan sabagai bahan bangunan bagian atas wan bahan pambuatan pakakas rumah tangga. Dahan wan ranting nang masih halus kawa dijadiakan sabagai bahan kayu bakar. Daunnya nang rimbun kawa dimapaatkan sabagai panaduh pelataran rumah wan pahumaan nang parak wan wadah pamukiman warga.

Jujuhutan[babak | babak asal-mulanya]

Rohliasyah, Pahmi (Oktober 20017). Mengenal Buah-Buahan Kalimantan. Yogyakarta: ADICITTA KARYA NUSANTARA. ISBN 979-9246-71-7.