Langue

Tumatan Wikipidia Banjar, kindai pangatahuan

Langue marupakan salah sabuting istilah linguistik nang sacara nyamannya baarti sistim nang mandasari pamandiran.[1] Langue marupakan sistim signe nang manampaiakan gagasan wan gagasan ngitu hirip lawan tulisan, alfabet bisu tuli, ritus simbolik, bantuk kesopanan, lambang militer wan lain-lain.[2]

Karakteristik[babak | babak asal-mulanya]

Karakteristik-karakteristik langue yaitu:

  • Langue ada objek nang taartiakan lawan garumbungan campur aduk kabujuran nang ada dalam langage. Langue marupakan hagian matan langage. Langue baandak di luar surang. Surang kada kawa maulah atawa mahaur langue maraga langue ada imbah bubuhan komunitas atawa masyarakat maulah atawa manyatujui suatu langue nang dipakai (hirip nang kaya kontrak parjanjian).[3]
  • Langue tapisah matan parole. Langue marupakan objek nang kawa ditaliti surangan. Lain haja ilmu tentang langue boleh kada maurus elemen-elemen lain langage, tagal bahwa ilmu langue ngitu hanya palawa ada lamunnya elemen-elemen lain langage ngitu kada dicampur lawan langue.[3]
  • Langue heterogen, sapahadangan langue dipahami nang kaya ngitu baisi watak homogen: langue adalah sabuting sistim nang baisi babarapa tanda dalam langue ngitu apa nang hinti adalah bagabungnya arti wan gambar akustik, wan dalam langue maka dua hagian tanda ngitu sama-sama hal psikis.[4]
  • Langue basipat konkret. Langue sama konkternya lawan parole. Wan kekonkretan langue ngitu maulah panalitian jadi intuh. Signe linguistik sacara hinti basipat psikis. Wan hagan basipat psikis ngitu, maka signe lain abstraksi. Saban masyarakat sapakat diasosiasiakannya sabuting kunsip lawan sabuting gambar akustik jadi sabuting signe. Samuaan asosiasi ngitu maulah langue.[4]

Langue wan tulisan[babak | babak asal-mulanya]

Langue wan tulisan marupakan dua sistim signe nang balainan. Sabuting ilah napa tulisan ada adalah hagan mancungulakan langue. Objek linguistik lain ditantuakan ulih gagabungan antara kata tartulis wan kata nang disambat. Kata nang disambat ngitu nang jadi objek tunggal linguistik. Tagal kata tartulis barikit banar jadi sabuting lawan kata nang disambat, maka kata tulis ngitu jua mungkat dianggap mamainakan peran tautama. Urang jua sampai maanggap pacungulan signe vokal ngitu tapenting matanpada signe vokal ngitu surang. Pacungulan signe vokal ngitu adalah tulisan. Ngitu kaya urang nang manyambat bahwa hagan maminanduakan urang maka tabaik kita manjanaki fotonya matanpada manjanaki muhanya.[5]

Langue wan lisan[babak | babak asal-mulanya]

Langue jua baisi tradisi lisan nang kada badawir lawan tulisan, wan tradisi ngitu lastari haja. Tagal maraga urang katuju mautamaakan bantuk tulis maka kita kada kawa maitihi lastarinya langue ngitu.[6]

Ilah kakadarasukan tulisan wan lisan[babak | babak asal-mulanya]

Panambayan, langue kada suah ampih titir ba-evolusi, sapahadangan tulisan pina mambaku. Maraga ngitu, maka pauncitannya tulisan jua jadi kada lagi rasuk lawan apa nang harusnya dicungulakan. Sabuting notasi nang pada sabuting wayah konsekuen lawan alunnya jua akan jadi siwah saabad imbahnya. Salawas babarapa wayah, urang mamodip tulisan atawa signe grafis sakira rasuk tarus lawan paubahan panyambatan, imbah ngitu maka kada lagi urang handak maubah signe grafis.[7] Sabagai cuntuh adanya paubahan apa nang disambat wan ditulis ada lawan tabel di bawah.

Wayah Disambat Ditulis
haratan abad XI rei, lei rei, lei
haratan abad XIII roi, loi roi, loi
haratan abad XIV roè, loè roi, loi
haratan abad XIX rwa, lwa roi, loi

Dua wayah pamulaan nang diatas manampaikan bahwa urang masih maubah tulisan hagan maumpati paubahan panyambatan. Jadi, satahap sajarah langue jua sasuai lawan satahap sajarah grafi. Tagal, imbah abad XIV maka tulisan mambaku kada bagarak, sapahadangan langue bagarak maumpati evolusinya, wan matan wayah ngitu maka tarjadi kakadarasukan nang babangat antara langue wan ortografinya. Pauncitannya, urang titir mamasukakan sapalih tulisan nang kada rasuk lawan alunnya, jadi sistim tulisan ngitu surang taumpat: cuntuh ekpresi grafi oi mandapatakan alun nang dasar balain matanpada elemen-elemen alun nang dahlu handak diwakilinya.[8]

Kadua, ilah lain kakadarasukan antara grafi (tulisan) wan panyambatan: haratan sabuting bangsa mainjam alfabet matan bangsa lain, maka rancak tarjadi bahwa kapurnaan sistim grafis nang dipinjam ngitu jua kada disarap samunyaan ulih fungsi hanyarnya. Maraga ngitu jua urang maulah aturan hanyar nang bapaksaan; misalnya kita mamakai dua hurup hagan manulisakan sabuting alun tunggal.[9]

Salihan, ada jua partimbangan etimologi sabagai ilah kakadarasukan antara tulisan wan langue. Etimologi ngitu badampak banyak lawan tulisan, cuntuhnya Renaisance. Rancak, bujuran ada etimologi incaan nang dipakai lawan tulisan. Nang kaya hurup d dicungulakan ulih urang dalam kata Parancis poids, nang kaya ngitu baasal matan kata Latin pondus, padahal sabujurnya kata ngitu baasal matan kata Latin pensum. Tagal, ngini kada talalu bamasalah panarapan ngitu bujur atawa kada; maraga prinsip tulisan etimologis ngitu surang hudah kada bujur.[10]

Dampak kakadarasukan tulisan wan lisan[babak | babak asal-mulanya]

Salah sabuting kakadarasukan ngini adalah banyaknya signe hagan alun nang sama. Cuntuhnya hagan alun ž, maka dalam basa Parancis ada signe: j,g, ge (joli, geler, geai); hagan alun z: z wan s; hagan alun s:s, c, ç wan t (nation), ss (chasser), sc (acquiescer), (acquiesçant), x (dix); hagan alun k: c, qu, k, ch, cc, cqu (acquérir). Sabaliknya babarapa alun kawa ditulisakan lawan sabuting hurup: nang kaya t kawa babunyi t atawa s, sapahadangan hurup g kawa baalun g atawa ž, wll.[11]

Dampak nang nampak jalas matan kakadarasukan tulisan ngitu adalah bahwa tulisan jua maulah urang kada kawa malihat langue: tulisan lain pakaian langue, malainkan dandanan hagan manyamarakan langue. Sabagai cuntuh tulisa pada ortografi hagan kata Parancis oiseau. Dalam panulisan kata ngitu kada sabuting pun alun kata lisannya (wazo) diwakili uluh tulisannya. Pada kata tulis oiseau ngitu kada basisa sajumpilit di situ gambar langue.[12]

Dampak lain kakadarusakan tulisan jua bahwa tulisan kada mancungulakan apa nang harusnya inya cungulakan, malahan tulisan manguati kacanderungan urang hagan maangap tulisan sabagai dasar. Bubuhan harat gramatika mangaras hagan mambawai urang sakira maurusi bantuk tulis basa. Sacara psikologis, piduhalnya jadi nyaman dijalasakan, tagal piduhal ngitu akan mancungulakan dampak buruk jua. Urang mamakai kata "prononcer [manyambatakan]" wan "prononciation [panyambatan]", pamakaian dua kata ngitu malah mambujurakan panyalahpakai tulisan ngitu wan mambalik hubungan sabujurnya nang bujur antara tulisan wan langue.[12]

Jujuhutan[babak | babak asal-mulanya]

  1. ^ de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 436. ISBN 978-623-6166-37-6.
  2. ^ de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 44. ISBN 978-623-6166-37-6.
  3. ^ a b de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 42. ISBN 978-623-6166-37-6.
  4. ^ a b de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 43. ISBN 978-623-6166-37-6.
  5. ^ de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 59. ISBN 978-623-6166-37-6.
  6. ^ de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 61. ISBN 978-623-6166-37-6.
  7. ^ de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 64. ISBN 978-623-6166-37-6.
  8. ^ de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 65. ISBN 978-623-6166-37-6.
  9. ^ de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 65. ISBN 978-623-6166-37-6.
  10. ^ de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 66. ISBN 978-623-6166-37-6.
  11. ^ de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 67. ISBN 978-623-6166-37-6.
  12. ^ a b de Saussure, Ferdinand (2021). Kuliah Umum Linguistik Cours de linguistique générale. Yogyakarta: IRCiSoD. hlm. 69. ISBN 978-623-6166-37-6.