Kayu manis

Tumatan Wikipidia Banjar, kindai pangatahuan
Rapun Kayu manis

Kayu manis atawa tanaman nang baisian ngaran ilmiah Cinnamomum verum tamasuk tanaman nang digunaakan gasan bumbu padu, tanaman ini matan jaman walanda sampai wayah ini manjadi tanaman nang banilai ikunumi tinggi.[1]

Morfologi[babak | babak asal-mulanya]

Daun Kayu manis

Kayu manis baisan akar tunggang nang babalang habuk. Batang Kayu manis ukuran diameternya sakitar 125 cm, batangnya bakayu, bacikang, babalang habuk tuha. Kayunya babalang habuk anum nang kulitnya mulus. Kayu manis baisian daun tunggal nang bantuknya lunjung mamanjang, kaku nang kaya kulit, andakan daunnya basulisihan, panjang tangkai daunnya sakitar 0,5-1,5 cm, panjang daunnya 4-14 cm nang libarnya 1,5-6 cm, hujung daunnya curing, pinggirnya rata, intangan atas daunnya licin babalang hijau, tagal intangan bawah daunnya kaya bagalapung babalang habu ruku. Daunnya nang anum babalang habang pucat.[2]

Kulit batang Kayu manis baisian bau nang khas, barasa sadikit manis, padas, kalat. Intangan luar kulitnya nang kadada sel gabus babalang habuk kakuningan, habuk, atawa habuk kahabangan. Intangan luar kulitnya nang ada sel gabus babalang hijau bacampur hirang atawa habuk bacampur hijau, imbahanu ada ditikapi lumut.[2]

Kambang Kayu manis

Kambang kayu manis tamasuk kambang nang sampurna, marganya baisian alat kelamin laki lawan bini dalam sabuting kambang. Balangnya kuning, baukuran halus, kalupak kambangnya ada 6 halai dalam 2 rangkaian. Banang sarinya ada 12 halai nang tarangkai dalam 4 kalumpuk, kutak sarinya baisian ruang 4, panyarbukan dibantu sarangga.[2]

Buah Kayu manis

Buah kayu manis panampakannya nang kaya buah buni, baisian sabuting bigi lawan ada daging buahnya, bantuknya bulat mamanjang. Buah nang magun anum babalang hijau tuha, amun sudah masak babalang bigi raman tuha. Panjang buahnya sakitar 1,3-1,6 cm, diameternya 0,35-0,75 cm. Panjang biginya 0,84-1,32 cm lawan diameternya 0,59-6,8 cm.[2]

Habitat[babak | babak asal-mulanya]

Kayu manis kawa tumbuh di dairah nang tingginya sampai 2000 mdpl, tagal nang paling baik gasan Kayu manis tumbuh ialah di katinggian 500-900 mdpl. Tanah nang paling sasuai gasan Kayu manis tumbuh ialah tanah nang basian humus, remah, bapasir, capat manyarap banyu nang kaya tanah latosol, andosol atawa tanah ultisol nang baisian pH 5,0-6,5. Sabujurnya Kayu manis kawa tumbuh hampir di samunyaan dairah di Indunisia marga nagara ini baisian iklim tropis basah. Sacara rinci, Kayu manis katuju tumbuh di dairah nang curah hujannya 2000-2500 mm/tahun. Suhu rata-rata sakitar 25 derajat celcius, maksimal 27 derajat celcius lawan minimal 18 derajat celcius. Kalambaban sakitar 70-90%. Sinar matahari sakitar 40-70%.[2]

Manpaat[babak | babak asal-mulanya]

Kayu manis nang sudah kawa dimanpaatakan

Kult Kayu manis kawa dimanpaatakan gasan bahan makanan. Salain gasan tambahan bumbu padu, Kayu manis kawa dulah jadi sirup kayu manis, sirup ini sudah digawi ulih masyarakat di kampung Renah alai Jambi.[3] Kayu manis bahasiat jua gasan kasihatan, nang kaya maampihi masuk angin, bahiraan, atawa panyakit nang bahubungan lawan paparutan.[2]

Kayu manis kawa maatasi infeksi marga jamur Candida albicans. Jamur ini sacara umum hidup nurmal di awak manusia nang kaya di kulit, membran mukosa, saluran pahinakan, paparutan lawan vagina. Jamur ini pamulaannya kada maulah panyakit, tagal amun ada faktor pandukung baubah manjadi kawa manyababakan panyakit. Kayu manis bapungsi sabagai antijamur marga mangandung zat etanol, tanin lawan eugenol. Bagian rapun Kayu manis nang mangandung zat antijamur ialah kulit, kayu lawan daunnya.[4]

Minyak astri matan Kayu manis nang babau khas kawa digunaakan gasan mausir nyamuk panyabab panyakit damam bardarah. Caranya ialah lawan maulah lilin babahan parafin wax nang dicampuri minyak astiri Kayu manis. Diharapakan lilin nang banyala mangaluarakan bau khas Kayu manis nang kada dikatujui nyamuk, ayungannya nyamuk panyabab damam bardarah hakun bajauhan.[5]

Pati daun Kayu manis kawa dimanpaatakan gasan ubat kulit nang luyuh, daun Kayu manis mangandung zat metabolite sekunder, zat ini kawa malajui proses granulasi lawan basipat antibakteri, dua pungsi ini kawa maulah luyuh di kulit capat waras.[6]

Kayu Manis di Kalimantan Selatan[babak | babak asal-mulanya]

Dairah nang masyarakatnya mangabunakan Kayu manis yaitu dairah kampung Loklahung kacamatan Loksado kabupatin Hulu Sungai Selatan. Biasanya masyarakat di kampung ini mananam kayu manis di pinggir pahumaan, buhannya baanggapan sisa-sisa batang banih nang buruk kawa manyuburakan tanaman Kayu manis, masyarakat di sini kada mamakai pupuk kimia gasan manyuburakan Kayu manis, walaupun ada nang mamakai pupuk sahibar pupuk organik atawa kada dipupuk sama sakali. Bibit tanaman Kayu manis didapatakan masyarakat lawan cara mananam bigi kayu manis nang sudah tuha atawa manukar bibit nang sudah jadi.[1]

Kayu manis kawa dipanen imbah sudah baumur 8 tahun, diameter batangnya sakitar 15-20 cm, ciri lain nang manandaakan siap panen yaitu kadada lagi daun Kayu manis nang babalang habang. Kayu manis ditabang gasan dambil kulitnya, biasanya banyak nang mamanen wayah musim hujan marganya musim ini kulit Kayu manis nyaman dikulayak. Kayu manis nang handak dipanen dikulayak kulit luarnya sakitar 1 m, imbahnya dibiarakan 1-2 minggu sabalum rapunnya ditabang, tujuan masyarakat manggawi ini supaya kulit Kayu manis kada barikit wayah dikulayak.[1]

Kulit Kayu manis nang sudah dikulayak matan daging kayunya, dikarik mamakai pisau gasan mambuangi sisa-sisa lumut nang tatikap matan kulit luarnya sampai kulit Kayu manis babalang jingga. Imbah dikulayak. Imbah dikulayak, kulit Kayu manis dihiris lawan ukuran libar 3 cm panjang 25 cm nang arahnya mambujur lawan serat kayu, kulit Kayu manis dijamur di bawah matahari salawas 1-2 hari sampai bujur-bujur karing, bila sudah karing kulit Kayu manis bakalan talulun saurang.[1]

Salain di kampung Loklahung, di kampung Haratai nang masih sakabupatin lawan kampung Loklahung manjadi dairah pusat kabun Kayu manis di Kalimantan Selatan. Tagal, ditamuakan babarapa masalah nang dialami masyarakat wayah bakabun Kayu manis. Misalnya sarana prasarana nang kada mamadai marga kampung ini jauh matan ibukuta, kundisi ini baakibat barang-barang nang diparluakan gasan kabun haraganya larang, pamilihan bibit Kayu manis nang kada talalu bagus manjadi masalah jua di kampung Haratai, hama panyakit nang kaya rayap tanah rancak jua marusak Kayu manis di kampung ini, bantuan panyuluh pertanian masih dianggap kurang jua ulih masyarakat.[7]

Kayu manis nang dimanpaatakan kulit batangnya manyisaakan batang kayu nang kada tamanpaatakan. Padahal sabujurnya Kayu manis tamasuk kayu nang kuat, babarapa kamungkinan pamanpaatan batang kayu manis misalnya gasan diulah pulp lawan kartas, pakakas rumah tangga nang babahan kayu, papan serat, papan partikel, kayu lapis, sampai kawa gasan papan bangunan.[8]

Catatan Batis[babak | babak asal-mulanya]

  1. ^ a b c d Salsabella, Vennireza; -, Hafizianor; Peran, Setia Budi (2021-04-26). "SISTEM PENGELOLAAN KAYU MANIS DI DESA LOKLAHUNG, KECAMATAN LOKSADO, KALIMANTAN SELATAN". Jurnal Sylva Scienteae. 4 (2): 355. doi:10.20527/jss.v4i2.3347. ISSN 2622-8963. 
  2. ^ a b c d e f Idris, Herwita; Mayura, Eliza (2019-12-04). Teknologi Budidaya dan Pasca Panen Kayu Manis (Cinnamomum burmanii) (dalam bahasa Indonesia). DIPA 2019. ISBN 978-979-548-056-3. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2023-03-19. Diakses tanggal 2023-03-19. 
  3. ^ Parmadi, Parmadi; Erfit, Erfit; Nurjanah, Rahma; Aminah, Siti; Rahmadi, Selamet (2021-08-18). "Pengolahan Kulit Kayu Manis Menjadi Produk Sirup Kayu Manis dalam Meningkatkan Kesejahteraan Masyarakat Desa Renah Alai Kecamatan Jangkat Kabupaten Merangin". Studium: Jurnal Pengabdian kepada Masyarakat. 1 (1): 1–6. doi:10.53867/jpm.v1i1.10. ISSN 2807-3401. 
  4. ^ Syahla Alpia Rachman; Lanny Mulqie; Umi Yuniarni (2022-07-28). "Kajian Pustaka Aktivitas Antijamur Tanaman Kayu Manis (Cinnamomum burmanii) terhadap Candida albicans". Bandung Conference Series: Pharmacy. 2 (2). doi:10.29313/bcsp.v2i2.3580. ISSN 2828-2116. 
  5. ^ Dewangga, Vector Stephen; Qurrohman, Muhammad Taufiq; Tamba, Nourma Priska Dianggi; Vera, Tika; Maharani, Arista Dhea; Pratiwi, Gani; Indah, Khofifah (2022-03-19). "EDUKASI MANFAAT LILIN KAYU MANIS SEBAGAI ANTI NYAMUK DI KELURAHAN PUCANG SAWIT". BUDIMAS : JURNAL PENGABDIAN MASYARAKAT (dalam bahasa Inggris). 4 (1): 160–165. doi:10.29040/budimas.v4i1.3781. ISSN 2715-8926. 
  6. ^ Nursofia, Yesi; Sani K, Fathnur; Yuliawati, Yuliawati (2021-10-25). "UJI TOKSISITAS AKUT EKSTRAK ETANOL DAUN KAYU MANIS (Cinnamomum burmanii) PADA FUNGSI HATI TIKUS PUTIH (Mus musculus L.) BETINA". Jurnal Ilmiah Ibnu Sina (JIIS): Ilmu Farmasi dan Kesehatan. 6 (2): 272–281. doi:10.36387/jiis.v6i2.720. ISSN 2502-647X. 
  7. ^ Andika, Ricky (2023-02-23). "Usahatani Kayu Manis (Cinnamomum burmannii) di Desa Haratai Kecamatan Loksado". 
  8. ^ Siti, Hamidah; Violet, Burhanuddin; Wiwin, Tyas Istikowati (2009). "KAJIAN SIFAT-SIFAT DASAR KAYU MANIS SEBAGAI PERTIMBANGAN PEMANFAATAN LIMBAH PEMANENAN KULIT KAYU MANIS (Cinnamomum burmanii, Blume)". Jurnal Hutan Tropis Borneo. 10 (26). ISSN 1412-4645. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2023-03-19. Diakses tanggal 2023-03-19.