Basa Banjar Hulu

Tumatan Wikipidia Banjar, kindai pangatahuan

Basa Banjar Hulu atawa Basa Banjar Pahuluan marupakan salah sabuting dialek Basa Banjar. Kata Hulu atawa Pahuluan dipakai gasan mangarani dialek ngini maraga dialek ngini banyak dipakai bubuhan urang Hulu Sungai taumpat jua Banua Anam (nang kaya Tapin, Hulu Sungai Salatan, Hulu Sungai Tengah, Hulu Sungai Utara, Balangan, wan Tabalong) wan Tanah Bumbu. Walau nang kaya itu, Basa Banjar Hulu kawa jua didapati di dairah Banjar Kuala nang kaya Gambut, Aluh-aluh wan Tamban. Hal ngini maraga urang asli dairah ngitu marupakan urang Hulu Sungai.[1] Labih jauh lagi, Basa Banjar Hulu jua ada di Riau, rincinya di Desa Suhada Kacamatan Enok Kabupatin Indragiri Hilir.[2]

Dialek Basa Banjar Hulu baisi sub-dialek nang bantar di dairah Hulu Sungai, Balangan wan Tabalong. Sub dialek ngitu antara lain; (1) Kelua (hilir) wan Tanjung (hulu) di dairah Tabalong, (2) Balangan (Paringin) di dairah Balangan, (3) Amuntai wan Alabio di Hulu Sungai Utara, (4) Alai di dairah Batang Alai wan Labuhan Amas di Higa Sungai Labuhan Amas di dairah Hulu Sungai Tengah, (5) Negara (hilir) wan Kandangan (hulu) di higa sungai Amandit, Hulu Sungai Selatan wan (6) Margasari (hilir) wan Rantau (hulu) di dairah Tapin.[1]

Parbidaan Basa Banjar Hulu wan Basa Banjar Kuala[babak | babak asal-mulanya]

Ada babarapa parbidaan dialek basa Banjar Hulu wan dialek Basa Banjar Kuala. Parbidaan ngini antara lain ragam manyambat kata, wan kata. Manurut Kawi, Basa Banjar Hulu wan Basa Banjar Kuala baisi parbidaan matan hurup vowelnya. Banjar Kuala pinandu lawan hurup vowel [e], [o], and [ə] di sapalihan kata, sadangkan Banjar Hulu kada pinandu lawan hurup vowel ngitu, Banjar Hulu pinandu lawan [i] wan [a] wara. [1]

Salihan matan hurup vowel, parbidaan Basa Banjar Hulu wan Basa Banjar Kuala jua ada di hurup konsonan. Sawagai cuntuh, kata "haur" di Banjar Hulu disambat /haur/ sadangkan di Banjar Kuala disambat /aur/. Cuntuh lain ada di kata "tumpul" nang disambat /sadul/, /dumul/, /cumpul/, wan /sumpul/ sasuai lawan dairah, sub-dialek.[1]

Parbidaan lain ada di kata. Banyak parbidaan kata nang ada pada Banjar Hulu wan Banjar Kuala gasan manyambat suatu hal. Sawagai cuntuh kata "kawa" nang sama arti lawan "hingkat" di Basa Banjar Hulu, kata "pingkut" nang sama arti lawan "cakut" di Basa Banjar Hulu.[1]

Jujuhutan[babak | babak asal-mulanya]

  1. ^ a b c d e Farid, Rezqan Noor (2012-07-05). "BAHASA BANJAR: ITS VARIETIES AND CHARACTERISTICS (A CONCEPTUALDESCRIPTION OF BAHASA BANJAR IN SOCIOLINGUISTICS POINT OF VIEW)". Hotel Pandanaran Semarang: 517–521. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2020-06-23. Diakses tanggal 2024-02-24. 
  2. ^ Asnawi, Asnawi (2018-07-07). "Struktur Frasa Verbal Bahasa Banjar Hulu: Tinjauan Bentuk Gramatikal". GERAM (dalam bahasa Inggris). 6 (1): 40–46. doi:10.25299/geram.2018.vol6(1).1795. ISSN 2580-376X.