Pulsar

Tumatan Wikipidia Banjar, kindai pangatahuan
PSR B1509−58 – Kulihan X-ray matan Chandra bawarna kaya amas; Infrahabang matan WISE dalam warna habang, hijau, wan biru/max.
Animasi pulsar nang baulai. Bula nang baandak ditangah malambangakan bintang neutron, liukan malambangakan garis midan wasi barani wan karucut nang pina balalain malambangakan juna imisi.
Ilustrasi matan ipik "marcusuar" nang diparuduksi ulih pulsar.

Pulsar (baasal matan kata pulse wan -ar nang kaya di “kuasar”)[1] adalah bintang kandal barutasi nang baisi sipat kabarikitan wasi barani nang tinggi (rancaknya bintang neutron tagal tamasuk jua kihit putih) nang mamancarakan sinar sinar iliktrumagnitik kaluar di kutub magnetnya.[2] Radiasi ngini kawa dipinandui pas sinar nang dikaluarakan tadi maarah ka bumi (nang kaya marcusuar nang kawa kawa dilihat cahayanya pas diarahakan ka pangamat), wan pulsar tadi batanggung jawab jua lawan tampilan gadagupan matan pangaluaran (emisi). Bintang neutron bantuknya biasanya kandal wan baisi periode rutasi nang satumat. Hal ngini mahasilakan jarak nang pas antara gadagupan nang bajarak matan milidetik ka detik gasan pulsar nang manyurangan. Pulsar marupakan salah sabuting kandidat matan cahaya kosmik nang baisi energi ultra tinggi. (Lihati jua mekanisme parcapatan sentrifugal.)

Periode rutasi pulsar maulah inya jadi alat nang bamanfaat gasan bubuhan astronom. Pangamatan sabuting pulsar di sistem binari bintang neutron dipakai sacara kada langsung gasan mangkunfirmsi adanya radisi gravitasi. planet extrasurya pamulaannya ditamui diparak pulsar, PSR B1257+12. Pas 1983, sapalihan tipe pulsar dideteksi malabihi akurasi matan jam atom di jam panjagaan.[3]

Pulsar nang penting[babak | babak asal-mulanya]

Pulsars dalam jarak 300 pc
PSR Jarak
(pc)
Umur
(Myr)
J0030+0451 244 7,580
J0108−1431 238 166
J0437−4715 156 1,590
J0633+1746 156 0,342
J0659+1414 290 0,111
J0835−4510 290 0,0113
J0453+0755 260 17,5
J1045−4509 300 6,710
J1741−2054 250 0,387
J1856−3754 161 3,76
J2144−3933 165 272
Sinar Gamma nang dideteksi ulih Teleskop luar angkasa sinar Gamma Ferni.

Pulsar nang ada di daptar ngini bisa nang pamulaan tipenya nang ditamuakan atawa mawakili sapalihan tipe ekstrem matan populasi pulsar nang dipinandui, misalnha nang baisi periode paukuran nang paling satumat.

  • Radio pulsar nang pamulaan ditamuakan "CP 1919" (wahini dipinandui lawan ngaran PSR B1919+21), lawan periode dagupannya bakisar matan 1,337 detik wan ligar dagupannya 0,04-detik, ditamuakan pas 1967.[4]
  • Pulsar binari nang pamulaan ditamuakan, yaitu PSR 1913+16, nang orbit mamburuk ditingkat nang pas sasuai predikisi maraga emisi matan radiasi gravitasi ulih relativitas umum
  • Radio pulsar nang paling tarang, Vela Pulsar.
  • Pulsar badurasi milidetik nang panambayan, PSR B1937+21
  • Pulsar bafurasi milidetik paling tarang, PSR J0437−4715
  • Pulsar Sinar-X nang pamulaan, Cen X-3
  • Pulsar Sinar-X panambayan nang milidetiknya balaju, SAX J1808.4−3658
  • Pulsar pamulaan nang lawan planet, PSR B1257+12
  • Pulsar pamulaan nang di observasi tapangaruh asteroit: PSR J0738−4042
  • Pulsar kambar nang ditamui di sistem binari, PSR J0737−3039
  • Pulsar nanv baisi periode paling satumat, PSR J1748−2446ad, baisi periode matan ~0,0014 detik atawa ~1,4 milidetik (716 kali par-detik).
  • Pulsar nang baisi peripde paling lawas, sakitat 118,2 detik, sakaligus jadi sabubutingannya cuntuh pulsar kihit putih, AR Scorpii.[5]
  • Pulsar bintang neutron nang baisi periode paking lawas, PSR J0250+5854, baisi periode sakitat 23,5 detik.[6]
  • Pulsar nang baisi periode paling stabil, PSR J0437−4715
  • Pulsar nang pamulaan baisi 2 massa bintang, PSR J0337+1715
  • PSR J1841−0500, bastop badagup salawas 580 hari. Salah sabuting pulsar nang dipinandui nang suah batahan badagup labih pada babarapa menit.
  • PSR B1931+24 marupakan pulsar nang baisi siklus. badagup salawas saminggu, imbahtu batahan salawas sabulan.[7] Salah sabuting pulsar nang dipinandui suah batahan labih pada babarapa menit.


Catatan Batis[babak | babak asal-mulanya]

  1. ^ "Definition of PULSAR". www.merriam-webster.com. 
  2. ^ "NASA's NICER Delivers Best-ever Pulsar Measurements, 1st Surface Map". 
  3. ^ Sullivan, Walter (February 9, 1983). "PULSAR TERMED MOST ACCURATE 'CLOCK' IN SKY". NY Times. The New York Times. Diakses tanggal January 15, 2018. 
  4. ^ Hewish, A. et al. "Observation of a Rapidly Pulsating Radio Source". Nature, Volume 217, 1968 (pp. 709–713).
  5. ^ Buckley, D. A. H.; Meintjes, P. J.; Potter, S. B.; Marsh, T. R.; Gänsicke, B. T. (2017-01-23). "Polarimetric evidence of a white dwarf pulsar in the binary system AR Scorpii". Nature Astronomy. 1 (2): 0029. 
  6. ^ Tan, C. M.; Bassa, C. G.; Cooper, S.; Dijkema, T. J.; Esposito, P.; Hessels, J. W. T.; Kondratiev, V. I.; Kramer, M.; Michilli, D.; Sanidas, S.; Shimwell, T. W.; Stappers, B. W.; van Leeuwen, J.; Cognard, I.; Grießmeier, J.-M.; Karastergiou, A.; Keane, E. F.; Sobey, C.; Weltevrede, P. (2018). "LOFAR Discovery of a 23.5 s Radio Pulsar". The Astrophysical Journal. 866 (1): 54. 
  7. ^ O'Brien, Tim. "Part-time pulsar yields new insight into inner workings of cosmic clocks | Jodrell Bank Centre for Astrophysics". www.jb.man.ac.uk (dalam bahasa Inggris). Diakses tanggal 23 July 2017.