Waisak

Tumatan Wikipidia Banjar, kindai pangatahuan
(Diugahakan matan Hari Waisak)
Waisak
Ngaran rasmiVesākha
Vesak
Wesak
Waisak
Visakah Puja
Vaishaka
Buddha Purnima
Visakha Bucha
Saga Dawa
Ngaran lainTrisuci Waisak
Dirayaakan ulihSabarataan taradisi Buddhis
JenisAgama Buddha
MaknaKaranakan, panarangan sampurna, wan Parinibana (mangkat) Buddha
KagiatanMiditasi, mancuntuhakan walung sila, badana, "mamandikan" rupang bayi Pangeran Siddhartha
TanggalBulan hibak Taurus panambaian, bulan Mai (tahun biasa) atawa Juni (tahun kabisat)
Tarait lawanHanamatsuri
Hari Bodhi
Parayaan waisak di Candi Borobudur, Jawa Tangah.

Hari raya Waisak atawa Waisaka adalah hari suci agama Buddha. Hari Waisak dipinandui lawan ngaran Visakah Puja atawa Buddha Purnima di India, Saga Dawa di Tibet, Vesak di Malaysia wan Singapura, Visakha Bucha di Thailand, wan Vesak di Sri Lanka. Ngaran ngini dijuhut matan basa Pali "Wesakha", nang kawarihannya jua tarait lawan "Waishakha" matan basa Sanskerta.[1] Di sapalih dairah disambat jua "hari Buddha".

Dirayaakan dalam bulan Mai wayah tarang bulan (purnama sidhi) gasan mamparingati 3 (talu) kajadian panting, antara lain:

  1. Ranaknya Pangeran Siddharta di Taman Lumbini wayah tahun 623 S.M.,
  2. Pangiran Siddharta mancapai Panarangan Agung wan manjadi Buddha di Buddha-Gaya (Bodhgaya) umur 35 tahun wayah tahun 588 S.M.
  3. Buddha Gautama parinibbana (wafat) di Kusinara wayah umur 80 tahun wayah tahun 543 S.M.

Talu kajadian ngini dingarani "Trisuci Waisak". Kaputusan marayaakan Trisuci ngini dinyataakan dalam pasidangan panambaian Padingsanakan Buddhis Sadunia (World Fellowship of Buddhists - WFB) di Sri Lanka wayah tahun 1950. Parayaan ngini digawi wayah purnama panambaian di bulan Mai.

Waisak saurang adalah ngaran sabuting bulan dalam pananggalan India Kuna.

Ngaran Waisak[babak | babak asal-mulanya]

Dalam taradisi paanut Buddha Mahayana, hari ngini asalnya matan ngaran Sansekerta, वैशाख (Vaiśākha). Hari ngini dipinandui jua lawan ngaran Vesak atawa Wesak (衛塞節).

Ngaran-ngaran Waisak :

  • बुद्ध पुर्णिमा/বুদ্ধ পূর্ণিমা Buddha Purnima atawa बुद्ध जयंती/বুদ্ধ জয়ন্তী Buddha Jayanti di India, Bangladesh, wan Nepal
  • 花祭 (Hanamatsuri) di Jepang,
  • 석가 탄신일 Seokka Tanshin-il (Hanja: 釋迦誕身日) di Korea,
  • 佛誕 (Mandarin: Fódàn, Kantonis: Fātdàahn) di kumunitas babasa Cina,
  • Phật Đản di Vietnam,
  • ས་ག་ཟླ་བ། Saga Dawa (sa ga zla ba) di Tibet,
  • វិសាខបូជា Visak Bochéa di Khmer,
  • วันวิสาขบูชา Visakah Puja (atawa Visakha Bucha) di Thai,
  • ကဆုန်လပြည့်ဗုဒ္ဓနေ့ (Kasone la-pyae Boda nei), arti harapiahnya "Hari Purnama Kason," bulan kadua tanggalan tradisional Burma,
  • ວິຊຂບູຊ Vixakha Bouxa di Lao,
  • වෙසක් පසළොස්වක පෝය Vesak (Wesak) di Sri Lanka wan Malaysia.

Parayaan Waisak[babak | babak asal-mulanya]

Di Indunisia[babak | babak asal-mulanya]

Parayaan Hari Waisak di Indunisia maumpati kaputusan WFB. Sacara taradisiunal dikumpulakan sacara nasiunal di kumpliks Candi Borobudur, disa Borobudur, kacamatan Borobudur, kabupatin Magelang, parupinsi Jawa Tengah.

Rangkaian parayaan Waisak nasiunal sacara pukuk antara lain:[2]

  1. Paambilan banyu barakat matan sumbar banyu (umbul) Jumprit di Kabupatin Temanggung wan panyalaan suluh mamakai sumbar api abadi Mrapen, Kabupatin Grobogan.
  2. Ritual "Pindapatta", sabuah ritual pambarian dana makanan gasan bubuhan biksu ulih masyarakat (umat) gasan mambariakan kasampatan masarakat gasan manggawi kabajikan.
  3. Samadhi wayah datik-datik puncak bulan purnama. Panantuan bulan purnama ngini badasarakan pahitungan palak, jadinya puncak purnama kawa tajadi wayah tangah hari.

Salain talu upacara pukuk tadi digawi jua pradaksina, pawai, wan acara kasanian.

Hari Raya Waisak, baimbaian lawan Hari Raya Nyepi, ditatapakan manjadi hari parai nasiunal badasarakan Kaputusan Parisidin Indunisia Numur 3 tahun 1983 tanggal 19 Januari 1983.

Galiri[babak | babak asal-mulanya]

Candi Borobudur wayah Hari Waisak.

Rujukan[babak | babak asal-mulanya]

  1. ^ "Artikel singkat tentang Waisak". Diarsipkan dari versi asli tanggal 2008-04-12. Diakses tanggal 2008-04-12. 
  2. ^ "Artikel tentang Upacara Waisak 2007 dari Walubi". Diarsipkan dari versi asli tanggal 2007-12-10. Diakses tanggal 2021-02-19.