Kuta Tidore Kapulauan
File:Lambang Kota Tidore Kepulauan.png Lambang {{{ngaran}}} Motto: Toma Loa Se Banari (Tidore) Amanat Hati Nurani Rakyat[1] Julukan: Kuta Saribu Kearifan | |
[[Barakas: | |
{{{kar}}} Kar andakan {{{ngaran}}} Koordinat: 0°41′N 127°24′E / 0.683°LU 127.4°BT | |
Prupinsi | {{{prupinsi}}} |
Dasar hukum | UU RI Nomor 1 Tahun 2003 |
Tanggal | 31 Mai 2003 |
Pamarintahan | |
- DAU | Rp 573.890.999.000,- (2020)[2] |
Luas | 1550,37 [3] |
Populasi | |
- Total | {{{warga}}} |
- Karacapan | {{{karacapan}}} |
Demografi | |
- Agama | Islam, Karistin |
- Bahasa | Indunisia Ternate Tidore |
Pambagian administratif | |
- Situs web | tidorekota |
Kuta Tidore Kapulauan adalah sabuting kuta nang andakannya di Parupinsi Maluku Utara, Indunisia. Kuta ngini baisi luas wilayah yaitu 1.550,37 km²,[4] nang maulah inya jadi kuta taluas katalu di Indunisia imbah Kuta Palangka Raya wan Kuta Dumai. Sacara de facto, kuta ngini baisi pusat pamarintahan di Kalurahan Soasiu nang andakannya di Pulau Tidore. Di wilayah administratip Kuta Tidore Kapulauan pasnya di Kacamatan Oba Utara, ada indung banua Parupinsi Maluku Utara baandakan di Kalurahan Sofifi nang andakannya di Pulau Halmahera.
Riwayat bahari
[babak | babak asal-mulanya]Kuta ngini hudah dipinandui matan jaman panjajahan bahari marga cangkih duwa pala. Bangsa Eropa panambayan nang manjajakakan batisnyanya di Tidore adalah pelaut matan Spanyol nang sampai ka Tidore wayah tahun 1512. Kuta ngini juwa sawat jadi indung banua Parupinsi Parjuangan Irian Barat. Gubernur panambayannya adalah Zainal Abidin Syah nang juwa salajuran Sultan Tidore.
Kuta Tidore Kapulauan baisi sajarah panjang aerjalanan pamarintahan nang baakar matan sistem ketatanegaraan Kasultanan nang hudah dimulai matan fase pamarintahan “Kolano se i rayat” (panguasa baduwa rakyat) sampai ka sistem pamarintahan “Kolano se ibobato Dunya se Akhirat” (Sultan baduwa argawai urusan dunia/pamarintahan wan urusan akhirat/agama) nang hudah bakajadian matan kukurang labih 700 tahun dukanu.[5]
Tumatan jaman Sultan Syaifuddin atawa Jou Kuta, sistem pamarintahan dibagi jadi dua bagian, yakni:
- Pamarintahan Pusat Kasultanan, sawagai Pamarintah Pusat nang bakadudukan di indung banua Soasio nang dikupalai lawan Sultan sawagai Kupala Nagara wan Kupala pamarintahan
- Pamarintahan Wilayah Kasultanan nang tardiri atas wilayah-wilayah nang baandakan luar gawian pamarintahan pusat Kasultanan wan disambat “Nyili-nyili” nang kawa disamakan lawan wilayah Parupinsi karajaan. “Nyili-nyili” nitu maliputi “Nyili Seba-seba nang mancakup pulau Tidore wan Halmahera bagian barat yaitu Oba Utara, Oba Tangah, Oba, wan Oba Salatan, “Nyili lofo-lofo” nang maliputi Wasile Maba, Weda, Patani, wan Gebe, lawan juwa “Nyili Gulu-gulu” nang mancakup Kapulauan Raja Ampat, Papua Gam Sio (Sanga Nagari di Papua) se Ma for Soa Raha, tarmasuk Seram Timur, Kei wan Aru atawa pulau-pulau tanggara jauh.[5]
Sajarah mancatat bahuwa Tidore wayah dukanu marupakan Kuta bandar antarbangsa nang jadi sabuting pusat kawasan rarampah dunia baimbai duwa Ternate, Moti, Bacan wan lainnya nang sacara internasional dikenal lawan Dunia Maluku. Tidore sawagai bagian matan Kapulauan Maluku wayah dukanu nitu jadi titik tatamu wan parkanalan nusantara lawan dunia luar. Pardagangan rarampah hudah maandak ngaran Kapulauan Maluku sawagai bandar niaga panting dunia nang hudah tacatat matan periode Dinasti Tang wayah abad ka-7 (618-907 M).[5]
Tidore juwa banua diranakakannya urang-urang badahi nang berdedikasi wan sumbangannya dalam kisah sajarah Indunisia, nangkaya Sultan Malikiddin Mansyur Kaicil Maluku, Sultan Syaifuddin Iskandar Zulkarnain atawa Jou Kuta. Pahlawan nang paling dipinandui urang di Indunisia adalah Sultan Saidul Jehad el Ma’bus Amiruddin Syah Kaicil Paparangan atawa dipinandui juwa lawan ngaran Sultan Nuku (1738 – 1805), nang mana sajarah perlawanannya terhadap Belanda hudah diakui, maulahnya digalari sawagai Pahlawan Nasiunal. Salaya nitu, ada Sultan Ahmadul Mansyur Sirajuddin nang jadi sabuting tukang andak dasar gagasan toleransi antar umat baagama lawan mangirimakan saikit bobato (Mantari) Kasultanan Tidore gasan mangganii Otto-Geisller bakunjang matan Misi Jesuit gasan misi Perkabaran Injil di tanah Papua (Mansinam/Manokwari).[5]
Imbahnya Papua masuk ka wilayah Republik Indunisia, statusnya taubah jadi indung banua dairah administratif Halmahera tangah lawan indung banua Soasio. Tahun 1990, status dairah administratif baubah jadi Kabupatin Halmahera Tengah. Wayah tahun 2003, Tidore jadi Kuta lawan nomenklaturnya Kuta Tidore Kapulauan, lawan pajabat wali Kuta panambayan adalah Drs. M. Nur Djauhari wan pajabat wali Kuta kadua adalah Drs. Mahmud Adrias.
Geografi
[babak | babak asal-mulanya]sacara astronomis, Kuta Tidore Kapulauan baandakan antara 0°47'20,92" LU wan 127°37'7,02" BT sampai lawan 0°1'27,56" LS wan 127°47'47,42" BT, lawan juwa antara 0°34'21,78" LU wan 127°49'53,79" BT sampai lawan 0°43'57,99" LU wan 127°21'43,03" BT. Total luas wilayah Kuta Tidore Kapulauan adalah ±2.875,09 km² nang terdiri matan daratan lawan luas ±1.703,16 km² wan lautan lawan luas ±1.171,93 km², lawan juwa baisi panjang garis pantai ±245,38 km. Wilayah Kuta Tidore Kapulauan meliputi sebagian daratan utama Pulau Halmahera wan 16 pulau lainnya nang masuk dalam kategori pulau kecil nangkaya : Pulau Tidore, Pulau Maitara, Pulau Mare, Pulau Failonga, Pulau Sibu, Pulau Woda, Pulau Raja, Pulau Guratu, Pulau Tameng, Pulau Joji, Pulau Taba/Tawang, Pulau Pasi Raja/Pasi Lamo, Pulau Pasi Kene, Pulau Doyado Madola, Pulau Sosa Gamgau 1, wan Pulau Sosa Gamgau 2.[5]
Pahalatan
[babak | babak asal-mulanya]Kuta Tidore Kapulauan bahalatan lawan Kuta/Kabupatin lainnya di wilayah Maluku Utara, yaitu:[5]
Utara | Kota Ternate dan Kabupaten Halmahera Barat |
Selatan | Pulau Moti dan Kabupaten Halmahera Selatan |
Barat | Laut Maluku |
Timur | Kabupaten Halmahera Tengah dan Kabupaten Halmahera Timur |
Topografi
[babak | babak asal-mulanya]dairah Kuta Tidore Kapulauan sacara fisiografis kawa dibagi manjadi 2 (dua) bentukan utama, yaitu: pada dairah Pulau Tidore wan Pulau Halmahera. Pulau Tidore baisi batuan bentukan asal gunung api. Batuan ngini baisi kelerengan bervariasi mulai matan 2% hingga lebih matan 40%, hal ngini sesuai lawan jenis bentukan asal batuan vulkanik. Sedangkan, wilayah Kuta Tidore Kapulauan nang baandakan di daratan Pulau Halmahera baisi karakteristik geomorfologi nang meliputi dataran alluvial, perbukitan denudasional, perbukitan denudasional ultramafik, plato, wan monoklin.[5]
Dilihat matan topografi tiap pulau, hanya Pulau Tidore nang baisi topografi nang curam dibandingkan lawan tiga gugusan pulau terdekatnya, yaitu berkisar antara 15–40% wan bahkan sebagian >40%. dairah-dairah nang mempunyai topografi datar sampai landai di Pulau Tidore kawa ditemui di Kalurahan Dowora, sebagian Kalurahan Indunisiana, Rum, wan Ome.[5]
Iklim
[babak | babak asal-mulanya]nangkaya wilayah lain di Indunisia, Kuta Tidore Kapulauan beriklim tropis lawan kelembapan wan suhu udara nang selalu konstan sepanjang tahunnya. lawan karena wilayahnya nang dilalui garis khatulistiwa, Kuta Tidore Kapulauan termasuk dalam kategori iklim tropis ekuatorial lawan curah hujan nang cenderung tinggi sepanjang tahun.Citakan:Tidore Kepulauan weatherbox
Pamarintahan
[babak | babak asal-mulanya]Wali Kuta
[babak | babak asal-mulanya]Wali Kuta | Awal menjabat | Akhir menjabat | Wakil | ||
![]() |
Ali Ibrahim | 26 Februari 2021 | Petahana | ![]() |
Muhammad Senin |
Diwan Perwakilan
[babak | babak asal-mulanya]Dewan Perwakilan Rakyat Daerah Kota Tidore Kepulauan
Daptar Kacamatan
[babak | babak asal-mulanya]Daftar kecamatan dan kelurahan di Kota Tidore Kepulauan
Pandidikan
[babak | babak asal-mulanya]Sarana pendidikan di Kuta ngini cukup lengkap, lawan dua perguruan tinggi yaitu Universitas Nuku wan STMIK Tidore Mandiri, Akbid Gatra Buana wan Universitas Bumi Hijrah di Sofifi.
Pariwisata
[babak | babak asal-mulanya]Beberapa objek wisata nang ada di Kuta ngini adalah pantai Ake Sahu, taman laut Pulau Maitara, museum Kasultanan Tidore Sonyine Malige, pantai Cobo, benteng Tahua wan tugu pendaratan "Sebastiano De Elcano" (pelaut matan Spanyol). Wisata Pulau Failonga. gasan Wisata Spiritual Kalurahan Gurabunga jadi tempat tujuan utama lawan juwa Beberapa Makam Aulia nang muncul lawan sendirinya nang disambat JERE.
Makanan Khas
[babak | babak asal-mulanya]Makanan khas Kuta ngini nang tidak terkawa di dairah lain di Maluku Utara adalah lapis tidore, kue bilolo, kue kale-kale, kue abu, mam raha, tela gule, uge ake, wan popeda. lawan juwa Kumpulan makanan adat nang dinamakan Ngam Saro.
Budaya
[babak | babak asal-mulanya]Barifola adalah tradisi gotong-royong masyarakat Tidore dalam hal membangun rumah warga nang tidak mampu.
Kasihatan
[babak | babak asal-mulanya]Paangkutan
[babak | babak asal-mulanya]Transportasi nang ada di Kuta ngini adalah mikrolet, becak motor, ojek . gasan ka Kuta ini, bisa di tempuh matan Kuta Ternate lawan feri lawan waktu tempuh 30 menit wan speedboat nang waktu tempuhnya tak sampai 10 menit matan Ternate. Di Kuta ngini juwa andakannya Kalurahan Sofifi, Kacamatan Oba Utara nang marupakan indung banua defenitif Parupinsi Maluku Utara. Rencananya imbah infrastruktur pamarintahan wan fasilitas lainnya dibangun, aktivitas pamarintahan akan dipindahkan matan Ternate ka dairah ini.
Sofifi baandakan di Kacamatan Oba Utara pulau Halmahera. gasan diketahui, wilayah Kuta Tidore Kapulauan terdiri matan Kacamatan Tidore Utara, Kacamatan Tidore Selatan, Tidore Timur wan Kacamatan Tidore (andakannya di pulau Tidore) wan Kacamatan Oba, Oba Tengah, Oba Selatan lawan juwa Kacamatan Oba Utara (andakannya di pulau Halmahera).
Tokoh Tidore
[babak | babak asal-mulanya]sabuting tokoh asal Tidore nang dipinandui adalah Sultan Nuku nang juwa hudah diangkat sawagai pahlawan nasional. Nama tokoh ngini juwa diabadikan sawagai nama kapal perang KRI Nuku. Tokoh lainnya adalah Zainal Abidin Syah, gubernur panambayan Papua Barat tahun 1950-an nang pada waktu itu beribu Kuta di Soa Sio Tidore.
Jujuhutan
[babak | babak asal-mulanya]- ^ "Salinan arsip". Diarsipkan dari versi asli tanggal 2022-10-27. Diakses tanggal 2022-10-27.
- ^ "Rincian Alokasi Dana Alokasi Umum Provinsi/Kabupaten Kota Dalam APBN T.A 2020" (pdf). www.djpk.kemenkeu.go.id. (2020). Diakses tanggal 22 Agustus 2021.
- ^ "/pdf_publikasi/Kota-Tidore-Kepulauan-Dalam-Angka-2016.pdf BPS Kota Kepulauan Colikiawan Dalam Angka 2016". Diarsipkan dari versi asli tanggal 2023-03-17. Diakses tanggal 2017-02-24.
- ^ "BPS Kota Tidore Kepulauan Dalam Angka 2016" (PDF). Diarsipkan (PDF) dari versi asli tanggal 2017-02-24. Diakses tanggal 2017-02-24.
- ^ a b c d e f g h "Gambaran Umum Kota Tidore Kepulauan" (PDF). Diakses tanggal 24 Oktober 2024.
Pranala luar
[babak | babak asal-mulanya]Citakan:WikisourceCitakan:Kota TidoreCitakan:Maluku UtaraCitakan:Pulau-pulau di Maluku