Capil ka isi

Kati

Tumatan Wikipidia Banjar, kindai pangatahuan
Kati
Ngaran Tionghoa
Hanzi tradisional:
Hanzi sadarhana:
Ngaran Indonesia
Indonesia: kati
Ngaran Jepang
Kanji:
Hiragana: きん
Ngaran Korea
Hanja:
Ngaran Melayu
Melayu: kati
Ngaran Vietnam
Vietnam: cân

Kati adalah satuan barat jaman bahari nang sadayi duwa beban barat ​6 14 ons (kikira 625 gram) nang ditimbang wan diukur mamakai alat kati atawa katian.[1] Satuan kati masih dipakai secara informal gasan manimbang barang bajaja, makanan, bahan makanan wan barang-barang lainnya di pakan tradisiunal, pakan di jalanan, wan wawarungan di pulau Jawa, Indunisia wan di banua urang Asia Timur wan Asia Tanggara.

Urang asia timur manyambat kati lawan 斤 (Basa Mandarin: Jin, Basa Kanton: gan, Basa Hokkien: kin atawa kun, Basa Jepang: kin (きん), wan Basa Vietnam: can).

Lamun tradisiunal wan kada rasmi, sakati sadayi lawan barat beban ​1 16 pound, nang baratnya balalainan di asing-asingnya banua nangkaya rajin satuan-satuan tradisiunal lain, tagal rajin amun kada rasminya sakati diartiakan lawan barat beban nang handak mahirip, nangkaya lawan urang Indunisia nang rajin maartiakan sakati sadayi lawan beban barat ​6 14 ons (625 gram),[2] tagal di Hong Kong arti kada rasminya iya sadayi 604,78982 gram,[3] Di Malaysia diartiakan lawan 604,79 gram,[4] tagal baratnya 604,8 gram di Singapura,[5] wan di sapalih nagara sekati dibulatakan jadi 600 gram nangkaya di Taiwan wan Thailand.

Tapaling lawan urang di Tiongkok Daratan nang maartiakan kati lawan barat beban nang dibulatakan jadi 500 gram, satuan ngini disambat lawan satuan kati pakanan atawa (市斤, shijin) tagal rajin urang Tionghoa menyepadankan kati lawan satuan kilugram atawa kati umum (公斤, gongjin).

Amun aturan tradisiunal, kati dipakai lawan urang di wilayah Asia Timur wan Tanggara. Di Indunisia, rajin dipakai di pulau Jawa wan Sumatera nang dipakai gasan maukur barang di pakan secara tradisiunal baimbai lawan satuan metrik.

Kati juwa dipakai di Toraja,[6] baimbai lawan sukat/kulak, barang, nalih, pi- kul, bantal, wan lainnya. Di Indramayu, Jawa Barat, satuan Kati dipakai gasan manimbang wan maukur baras, mamakai katungkang nyiur nang disambat eter (satu kati = satangah eter) lawan ukuran barat kikira 1,250 kilugram nang wayahini kada tapakai lagi handak taganti duwa satuan metrik.[7]

Kati di Banjarmasin

[babak | babak asal-mulanya]

Wayah tahun 1846, tacatat hasil urang bajaja nang mamakai satuan Kati gasan mahargai barang. Buhan panjaja ngini hanyar datang matan udik bahujung di bajaja lilin. Tacatat, haraga baras di Kalimantan Salatan wayah 1850-1860 kikira f. 4-12 sapikulnya.[8]

Daptar haraga barang matan hutan di udik duwa Banjarmasin (1846).[8]
Barang Satuan Udik Banjarmasin
Lilin kati f.1.30 f.4.00
Damar kati f.0.10 f.0.12
Paikat 100 bilah f.10.00 f.11.60
Paikat (ganal) 100 bilah f.12.00 f.12.00
Kayu Ulin (papan) 22 batis f.1.00 f.2.00
Kayu Ulin (balok) 22 batis f.1.60 f.2.00
Sarang burung (putih) kati f.80, f.64, f.33 -
Sarang burung (hirang) Pikul f.230.00 -
  1. ^ "Arti kata kati - Kamus Besar Bahasa Indonesia (KBBI) Online". kbbi.kemdikbud.go.id. Diakses tanggal 2025-02-10. 
  2. ^ "kati | Arti Kata kati". www.kamusbesar.com. Diakses tanggal 2025-02-11. 
  3. ^ "Cap 68 Sched 1 DEFINITIONS OF UNITS OF MEASUREMENT (WEIGHTS AND MEASURES ORDINANCE)". www.legislation.gov.hk. Diakses tanggal 2025-02-11. 
  4. ^ "UNDANG-UNDANG MALAYSIA, AKTA TIMBANG DAN SUKAT 2007" (PDF). kpdn.gov.my. 2009. Diakses tanggal 2025-02-11. 
  5. ^ "Akta timbang Singapura". Diarsipkan dari versi asli tanggal 2006-10-01. Diakses tanggal 2025-02-11. 
  6. ^ Pakiding, Alexander, et.al. "Besaran dan Satuan Ukuran Tradisional Masyarakat Suku Toraja". SEMKARISTEK 1. 
  7. ^ Rasmadi, Sudedi. "Bentuk dan Fungsi Batok Eter, Penakar Beras Tradisional Warga Indramayu". detikjabar (dalam bahasa Indonesia). Diarsipkan dari versi asli tanggal 2024-05-15. Diakses tanggal 2025-02-11. 
  8. ^ a b Ahyat, Ita (2012). Kesultanan Banjarmasin Pada Abad ke-19. Tangerang Selatan: Serat Alam Media. hlm. 16. ISBN 978-602-19552-1-5.