Iwak: Pabidaan ralatan

Tumatan Wikipidia Banjar, kindai pangatahuan
Konten dihapus Konten ditambahkan
PixelBot (pandir | sumbangan)
s r2.6.4) (bot Ma'ubah: iu:ᐃᖃᓗᒃ
WikitanvirBot (pandir | sumbangan)
s r2.7.1) (bot Manambah: dsb:Ryby
Baris 78: Baris 78:
[[de:Fische]]
[[de:Fische]]
[[diq:Mase]]
[[diq:Mase]]
[[dsb:Ryby]]
[[el:Ψάρι]]
[[el:Ψάρι]]
[[en:Fish]]
[[en:Fish]]

Ralatan matan 6 Januari 2012 22.49

Iwak-iwak nang bakunyung di dalam aquarium

Iwak[1][2][3] atawa jukut[4] adalah anggota vertebrata poikilotermik (badarah dingin)[5] nang hidup di banyu wan bahinak lawan ingsang. Iwak sabujurannya kalompok vertebrata nang paling bamacam ragam bajumlah spesies talabih pada 27,000 di sabarataan dunia. Sacara taksonomi, iwak tagolong kalompok paraphyletic nang hubungan kakulaannya masih dihualakan; karancakannya iwak dibagi manjadi iwak kada ba'isi wihang (kalas Agnatha, 75 spesies tamasuk lamprey wan iwak hag), iwak batulang rawan (kalas Chondrichthyes, 800 spesies tamasuk hiu wan pari), wan sisanya tegolong iwak batulang karas (kalas Osteichthyes). Iwak dalam bamacam bahasa daerah disambat iwak (jv), jukut (vkt), lauk (kxd)[6]. Iwak hintadi bamacam-macam pang ukurannya, mulai paus hiu nang ba'ukuran 14 meter (45 ft) sampay stout infantfish nang hanya ba'ukuran 7 mm (kira-kira 1/4 inci). Ada jua binatang banyu nang rancak dianggap urang umum sebagai "iwak" jua, nangkaya iwak paus, iwak cumi wan iwak duyung, padaha nang sabujurannya kada tamasuk kukulaan iwak.

Klasifikasi

Iwak adalah kalompok parafiletik: ini baarti, tiap kalas nang memuat samunyaan iwak tamasuk jua tetrapoda nang bukan iwak. Atas dasar ini, pangalompokan nangkaya Kelas Pisces, nangkaya pada masa dahulu, kada layak lagi dipakai.

Berikut adalah unit-unit nang mencakup samunyaan vertebrata nang rancak disambat sebagai iwak:

Ekologi ikan

Iwak kawa tahaga di hampir samunyaan "tuyukan" banyu nang ba'ukuran ganal baik banyu hambar, banyu payau maupun banyu masin pada kadalaman bavariasi, tumatan parak pamukaan sampay babarapa ribu meter di bawah parmukaan. Tagal ha, danaw nang talalu masin nangkaya Great Salt Lake kada kawa iwak hidup di dalamnya. Ada babarapa spesies iwak singhaja dipalihara gasan ditampayakan dalam akuarium.

Iwak adalah sumber makanan nang panting. Binantang banyu lain, nangkaya moluska wan krustasea mbahanu dianggap jua sebagai iwak wayah digunakan sabagai sumber makanan. Manangkap iwak sagan makan dalam jumlah sadikit haja atawa malumbar urat (olah raga) rancak disambat urang sabagai ma'unjun. Hasil panangkapan iwak dunia saban tahunnya bajumlah sakitar 100 juta ton.

Overfishing adalah sabuting istilah dalam bahasa Inggris gasan mangarani panangkapan iwak sacara balalabihan. Fenomena ini merupaakan ancaman lawan bamacam spesies iwak. Pada tanggal 15 Mei 2003, jurnal Nature mamadahakan bahwa samunyaan spesies iwak laut nang ba'ukuran ganal sudah ditangkapi bakalabihan sacara sistematis sampai jumlahnya wayah ini sudah bakurang 10% matan jumlah nang ada pada tahun 1950. Panulis artikel pada jurnal nang itu mamadahi supaya mangurangi manangkapi iwak sacara drastis wan reservasi habitat laut di sabarataan dunia.

Catatan batis

  1. ^ Austronesian Basic Vocabulary Database - Language: Banjarese Malay
  2. ^ iwak, kata injaman matan Bahasa Jawa
  3. ^ (Bahasa Indonesia) Ismail, Abdurachman (1979). Bahasa Bukit. 28. Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan. hlm. 53. 
  4. ^ jukut atawa jukkut, kata bahasa Kutai/Dialek Samarinda
  5. ^ Babarapa spesies tuna kawa tatap manahani suhu awaknya, maka daritu kada musti kawa tatap dianggap poikilotermik. Iwak hiu putih raksasa (Great White Shark) adalah sa'iikungannya iwak nang bujur-bujur endotermik (badarah panas).
  6. ^ melayuonline.com - Kamus Brunei

Lihati jua